Flevoland

Provinciale Staten heeft er niks over te zeggen, zegt het Bestuur van Flevoland. Woensdag 8 december vergaderden we 6 uur lang over het veelbesproken en beruchte plan om in Zeewolde het grootste datacenter van Europa te plaatsen. Donderdag 16 december ’21 is de laatste ronde aangebroken om dit tegen te houden. Dan moet de gemeenteraad van Zeewolde stemmen. Met alle schijn tegen hopen we op een wonder. Stem tegen de komst van dit datacenter, roepen wij de gemeenteraad op. Strijd, net als “onze Max”, tot we over de finish zijn!

Nogal Wiebes!

Het Bestuur van Flevoland is al tijden geleden samen met het bestuur van Zeewolde aan het lobbyen geslagen. Met succes werd oud-minister Wiebes (VVD) overtuigt. Hij regelde dat het datacenter van Meta met voorrang stroomvoorziening gaat krijgen.

Groene stroom & restwarmte

De hoeveelheid stroom die het datacenter van Meta, zoals de moeder van Facebook nu heet, nodig heeft is immens. Je kunt er een stad ter grootte van Amsterdam mee van stroom voorzien, zo’n 500 duizend huishoudens.

‘Geen nood,’ zegt Meta, ‘we regelen dat. We gebruiken namelijk groene stroom van windparken. En als beloning krijgt Zeewolde onze restwarmte.’ Hoe dat gaat gebeuren is nog niet duidelijk. De restwarmte is 20 graden te laag. Wat kost opwarmen naar 45 graden, hoe gaat dat gebeuren, komt het in onze huishoudens en tot welke prijs? De sportvissers vrezen dat de Grote Vaart ervoor gebruikt gaat worden. Hier wordt menig internationale sportviswedstrijd gehouden. De sportvissersclub is ervan overtuigd dat de visstand, beroemd in heel de wereld, er onder gaat lijden. Gezien het budget van Meta en hun batterij advocaten zien ze er geen soelaas in om het aan te vechten. Door de geregelde voorrang voor energie (met nogmaals dank aan Wiebes) zal er dus eerst (groene) stroom gaan naar het datacenter, voor het naar huishoudens gaat.

De verdeling van groene en grijze stroom in Nederland is nu nog 20-80. Energieslurpers zoals datacenters zetten niet alleen het energienet onder druk. Ook het percentage van groene stroom is moeilijker te verhogen op deze manier. Klimaatdoeleinden worden niet gehaald. Steenkool wordt langere tijd ingezet om toch de noodzakelijke hoeveelheid stroom te kunnen leveren… aan datacenters.

Wie betaalt dat datacenter?

Nederland doet haar best om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen. We moeten zoveel mogelijk CO2 neutraal worden. Windmolenparken worden gesubsidieerd. Het windpark op het Wieringermeer bijvoorbeeld kreeg 660 miljoen euro aan subsidie. Euro’s die uiteindelijk uit de zakken van de belastingbetaler komen. In het geval van Meta gaat de opbrengst van de geïnvesteerde subsidie rechtstreeks naar Meta in plaats van terug naar de belastingbetaler. Want Meta is als eerste aan de beurt om stroom te krijgen en daarna pas de belastingbetaler met hun huishouden en bedrijf.

Werkgelegenheid

Banen zijn belangrijk. De vraag is hoeveel banen er komen door dit datacenter. In Middenmeer, het datacenter van Microsoft, werken 125 mensen. In Eemshaven werken ongeveer 250 mensen. Wie er wil komen werken, moet niet alleen goed gekwalificeerd zijn, maar ook vooral bereid zijn om “niet gestandaardiseerde werkzaamheden uit te voeren wanneer en hoeveel uren het ook maar nodig is. Inclusief werken in het weekend, feestdagen en in ploegendienst”

Het is maar zeer de vraag of we op deze Amerikaanse werkomstandigheden zitten te wachten in Nederland en of 150 van dergelijke banen opwegen tegen de nadelen van dit mega grote datacenter.

Verbindt de wereld vanuit Nederland?

Verbinding is belangrijk. Internet wordt door iedereen gebruikt. We stallen massaal onze informatie in clouds. En die clouds kosten veel energie als deze in datacenters wordt opgeslagen. Maar is Nederland, klein van oppervlakte en hoog in bevolkingsdichtheid wel geschikt voor het plaatsen van deze immense loodsen die hele weilanden in beslag nemen? Zou die beslissing niet genomen moeten worden op landelijk niveau op een eerlijke en transparante manier?

Van Wiebes naar WOB

Verschillende WOB-verzoeken zijn er uitgegaan om duidelijkheid te krijgen over de schimmige gang van zaken om het datacenter van Meta in Zeewolde te realiseren.

• Hoe zit het met die schijnbare voorkeursbehandeling bij aansluiting op het hoogspanningsnet van Meta door oud-minister Wiebes?
• Leg uit dat Gedeputeerden van Flevoland tegenstrijdige uitspraken doen over de mogelijkheid om restwarmte te gebruiken.
• Er blijkt een ‘aanbevelingsbrief’ te zijn met ondersteuning voor de ontwikkeling van het datacenter met daarbij ook een positief advies over de ‘Super Connectivity Hub’ in Almere. Deze brief, opgesteld door Gedeputeerde Staten van de Provincie en B&W van Zeewolde, roept vragen op:
  • Met welk mandaat heeft gedeputeerde Staten deze brief opgesteld en gestuurd aan toenmalig minister van Economische zaken en Klimaat Wiebes?
  • In welke rapporten en nota’s zijn de feiten die in de brief genoemd worden onderbouwd?
  • Hoe onderbouwd u uw standpunt dat de provincie een positieve grondhouding heeft in deze kwestie?
  • Waarop is gebaseerd dat het project goed is voor honderden gekwalificeerde banen en een gediversifieerd aanbod op de arbeidsmarkt van Flevoland heeft en een economische spin-off heeft?
  • Is Gedeputeerde Staten het met ons eens dat hiermee de schijn wordt gewekt dat gemeenteraden en Provinciale Staten niets in de melk te brokkelen hebben?

Openheid & Participatie

De SP vraagt zich af waarom er niet open is gecommuniceerd met de Flevolanders. Waarom is niet iedereen bij dit project betrokken? Waarom al die geheimzinnigheid en geheimhouding in het voorbereidingstraject? De gang van zaken staat haaks op de invoering van de nieuwe omgevingswet, die juist voor openheid en participatie pleit!

Lijken in de kast

De Telegraaf die een brief met een WOB verzoek boven water krijgt. Een brief uit december 2020 met het logo van de provincie erboven.

Het kan nog gekker. Zeewolde publiceert op 10 december op de website van de gemeente de samenvatting van de overeenkomst (de zogenaamd anterieure overeenkomst) die al in september 2020 met Polder Networks (dochter van Meta/Facebook) gesloten is. En weer prijkt het logo van de provincie Flevoland boven de overeenkomst.

Nederland voor het Blok

Onder het mom van bedrijfsgeheimen, onderhands beklonken, kan er kennelijk een datacenter verrijzen in Zeewolde. De overheid, bij gratie van Wiebes, laat zich “stimuleren” om hier en daar wat voorrang te regelen. Netjes de handen in onschuld wassend, neemt demissionair minister Blok naadloos dit stokje over. Want tja, een bestemmingsplan wijzigen, dat is aan de gemeente zelf. Iedere vorm van moraal, transparantie, nieuw leiderschap, participatie is ver te zoeken!

Een datacenterzee?

SP zegt: NEE!